Jedną z istotnych cech, jakie powinien posiadać opiekun seniorów jest łatwość nawiązywania kontaktów międzyludzkich. Taka umiejętność jest niezbędna, by budować dobre relacje zarówno z samym podopiecznym, jak i jego rodziną. Od czego zacząć?
Najważniejszą kwestią jest zbudowanie dobrej i ciepłej relacji z samym seniorem. To znacząco ułatwi zajmowanie się nim i ogólną współpracę. Rzecz jasna, budowanie relacji z podopiecznym może okazać się trudne, zwłaszcza w sytuacji, gdy senior jest poważnie schorowany, niesamodzielny lub choruje na chorobę otępienną. Niemniej, wtedy można zatroszczyć się choćby o zbudowanie dobrej relacji z rodziną seniora. Zadaniem opiekuna jest pomoc rodzinie i bliskim w opiece nad osobą starszą, zatem dobry kontakt jest tu kluczowy. Najważniejsze w tej relacji są pozytywne nastawienie i szczera rozmowa, dzięki której można wyjaśnić wszystkie sprawy.
Opiekun osoby starszej - wymagania
Nie każda osoba może podjąć pracę w zawodzie opiekuna osoby starszej. Opiekun powinien posiadać pewne cechy niezbędne i predyspozycje, bez których byłoby ciężko podjąć się wykonywania tego typu pracy. Na pewno opiekun powinien lubić osoby starsze – nie może bać się starości – sympatia dla seniorów jest niezbędna. Musi mieć łatwość dostosowywania się do nowych warunków oraz nawiązywania kontaktów. To bardzo ułatwia odnalezienie się w nowej sytuacji. Opiekun powinien cechować się dużą empatią – musi rozumieć seniora i potrafić wczuwać się w jego emocje (co nie jest równoznaczne z uleganiem im) oraz cierpliwością – brak cierpliwości stanowi przeciwwskazanie do zajmowania się osobami starszymi.
Opiekunowie powinni także być sprawni fizycznie, gdyż często np. trzeba podnosić podopiecznego. Poza tym, nie mogą być zbyt delikatni – do ich obowiązków należy pomoc w toalecie i wtedy okazywanie podopiecznemu niechęci, nawet odruchowo, jest niedopuszczalne. Bardzo ważna jest także znajomość języka obcego w stopniu komunikatywnym, gdyż jest to niezbędne do porozumiewania się z podopiecznym i jego rodziną. Dobrze, gdy opiekun ma doświadczenie w pracy z ludźmi i ma wykształcenie medyczne, choć nie jest to wymagane.
Budowanie relacji z seniorem – jak rozmawiać z podopiecznym?
Zbudowanie dobrej relacji z podopiecznym wcale nie jest łatwe. Opiekun, który mieszka z seniorem, zajmuje się nim, często pomagając w intymnych sytuacjach i towarzyszy mu na co dzień, jest jednak – przynajmniej na początku znajomości, zupełnie obcą osobą. Dobrych relacji nie buduje się w jeden dzień, proces ten musi potrwać. Warto jednak nastawić się pozytywnie, gdyż to może wiele ułatwić. Opiekun musi być cierpliwy, empatyczny i zachować pogodę ducha, która często udziela się podopiecznemu.
Seniorowi trudno pogodzić się z tym, że jest niesamodzielny, że potrzebna jest mu pomoc i wsparcie. Poza tym, często osoby starsze cierpią fizycznie z powodu chorób, a co za tym idzie także psychicznie. Rolą opiekuna zatem jest wspieranie podopiecznego. Okazywanie empatii, bycie cierpliwym i zachowanie pogody ducha najczęściej przełamują niechęć czy strach seniora do osoby opiekuna. Warto zachęcać seniora do wszelkiej aktywności i chwalić za wykonanie nawet najdrobniejszych czynności.
Warto także pamiętać o różnicach pokoleniowych i nie zachowywać się w sposób, który osobie starszej może wydać się niestosowny czy wręcz szokujący. W Niemczech, tak jak i w Polsce do osób starszych nie mówi się po imieniu – należy zwracać się do nich, używając zwrotu grzecznościowego – Pan/Pani.
Jeśli pojawiają się jakieś nieporozumienia czy spory, warto przedyskutować je z rodziną podopiecznego, a gdy zajdzie taka potrzeba z opiekunem kontraktu.
Do seniora należy mówić wyraźnie, wolno i głośno, a jeśli jest taka potrzeba, powtarzać tyle razy, ile jest to konieczne. Osoby starsze często mają problemy ze słuchem a nawet gdy korzystają z aparatu słuchowego, to często jest on źle wyregulowany albo mają opory, by go nosić. Jeszcze trudniej jest w sytuacji, gdy podopieczny cierpi na chorobę otępienną. Zazwyczaj wtedy powtarza wielokrotnie te same historie lub nie kończy wypowiedzi, bo zapomina pointy. Opiekun nie może jednak traktować takiego podopiecznego z niechęcią czy jak dziecka. Powinien dopytać o co mu chodzi, używając prostych słów, mówiąc oczywiście jeszcze wolniej i wyraźniej. Ważne, by opiekun był opanowany i nie denerwował się, gdyż to na pewno spowoduje frustrację u podopiecznego.
Jak budować dobre relacje z rodziną podopiecznego?
Oprócz budowania relacji z seniorem ważna jest także relacja z jego rodziną. Warto przed wyjazdem zdobyć jak najwięcej informacji o podopiecznym i jego stanie zdrowia, jego miejscu zamieszkania i rodzinie – to znacząco ułatwi adaptację do nowych warunków. Podczas pierwszego spotkania z rodziną należy ustalić zasady pracy oraz wyznaczyć osobę do kontaktu, a jeśli rodzina nie mieszka z seniorem, to należy ustalić dni i godziny odwiedzin.
Warto także być asertywnym. Jeśli rodzina wymaga od opiekuna, by wykonywał czynności, które nie należą do jego obowiązków, jak np. prace w ogrodzie, to należy stanowczo odmówić ich wykonywania. W razie problemów należy skontaktować się z opiekunem kontraktu. I należy pamiętać, że zawsze to szczera rozmowa jest kluczem do rozwiązania wszelkich problemów.
Atrakcyjne oferty pracy w zawodzie opiekuna osoby starszej można znaleźć na stronie: https://promedica24.com.pl/oferty-pracy/praca-w-niemczech/.
Wiele Polek podejmuje pracę jako opiekun osoby starszej. Praca w tym zawodzie nie jest łatwa, a budowanie relacji z seniorem i jego rodziną może nastręczać trudności, ale pozytywne nastawienie i szczera rozmowa mogą zdziałać wiele dobrego i pomóc prawie w każdej sytuacji.