Praca w branży opiekuńczej wiąże się z dużą odpowiedzialnością, empatią i bliskimi więziami, które opiekunowie nawiązują ze swoimi podopiecznymi. Wielu opiekunów osób starszych, szczególnie pracujących za granicą, np. w Niemczech, staje w obliczu trudnej sytuacji, gdy podopieczny umiera. Żałoba po stracie osoby, którą opiekun znał i z którą zbudował relację, może być bardzo bolesna. Niezależnie od tego, czy była to osoba, którą opiekun znał przez kilka miesięcy, czy kilka lat, strata może wywołać silne emocje.
Ważne jest, aby nie ignorować swoich emocji i dać sobie przestrzeń do przeżycia smutku. Szukanie wsparcia w rodzinie, współpracownikach oraz profesjonalistach może pomóc w przetrwaniu tego ciężkiego okresu. Pamiętajmy, że każda emocja jest częścią procesu leczenia i z czasem pozwala na uzyskanie równowagi i spokoju.
W artykule podpowiadamy, jak radzić sobie z żałobą po stracie podopiecznej lub podopiecznego, zarówno z perspektywy opiekunów osób starszych, jak i w kontekście relacji z rodziną podopiecznego.
1. Akceptacja swoich uczuć
Pierwszym krokiem w procesie żałoby jest zrozumienie, że wszystkie emocje, które odczuwamy, są normalne. Opiekunowie mogą poczuć smutek, złość, poczucie winy, a nawet ulgę, zwłaszcza jeśli podopieczny cierpiał przez długi czas. Żałoba to indywidualny proces, który przebiega różnie u każdego człowieka. Ważne jest, aby nie tłumić swoich emocji i dać sobie czas na ich przeżycie.
Często opiekunowie starają się być silni i nie okazują swoich uczuć, by nie obciążać innych. Jednak warto pamiętać, że wyrażanie swoich emocji, zarówno poprzez rozmowę, jak i np. pisanie, może pomóc w procesie żałoby. Poczucie straty jest naturalnym elementem pracy opiekuna i nie ma w tym nic złego.
2. Znalezienie wsparcia
Żałoba po śmierci podopiecznego nie powinna być przeżywana w samotności. Warto otaczać się ludźmi, którzy rozumieją sytuację i potrafią wesprzeć w trudnych chwilach. Warto skorzystać z wsparcia kolegów i koleżanek z pracy, którzy również zajmują się opieką nad osobami starszymi.
Często dzielenie się swoimi uczuciami z osobami, które przeżywają podobne sytuacje, może przynieść ulgę i pomóc w radzeniu sobie z trudnymi emocjami.
Jeśli w pobliżu znajduje się psycholog lub doradca, warto skorzystać z profesjonalnej pomocy. Dobrze jest także poznać lokalne organizacje wsparcia dla osób opiekujących się osobami starszymi i chorymi.
Wiele z nich oferuje pomoc w trudnych chwilach i może być pomocna w procesie żałoby.
3. Nawiązywanie więzi z rodziną podopiecznego
W przypadku, gdy podopieczny umiera, rodzina często przeżywa żałobę w sposób intensywny i bardzo emocjonalny. Opiekunowie mogą stanowić dla nich wsparcie, szczególnie w pierwszych dniach po śmierci bliskiej osoby. Warto wykazać się empatią i delikatnością w kontaktach z rodziną, która również zmaga się z bólem i smutkiem.
Z drugiej strony, opiekunowie także mogą potrzebować wsparcia ze strony rodziny podopiecznego.
Często mają oni poczucie, że byli częścią rodziny, szczególnie jeśli opiekowali się osobą przez długi czas. Warto otwarcie rozmawiać o swoich uczuciach i potrzebach z rodziną zmarłego, bo to może pomóc w lepszym zrozumieniu siebie nawzajem.
4. Zajmowanie się swoimi potrzebami
Czas po śmierci podopiecznego jest momentem, kiedy opiekunowie często zapominają o sobie, koncentrując się na obowiązkach zawodowych lub na potrzebach rodziny. Jednak, by dobrze przejść przez proces żałoby, należy pamiętać o zadbaniu o swoje zdrowie i samopoczucie. Regularny odpoczynek, zdrowe odżywianie, spacer, czy inne aktywności mogą pomóc odzyskać równowagę emocjonalną.
Opiekunowie często pracują w warunkach stresujących i wymagających, więc dobrym pomysłem jest znalezienie czasu na relaks, medytację czy inne formy regeneracji. Należy pamiętać, że zadbanie o siebie to klucz do radzenia sobie ze stresem i emocjami.
5. Refleksja i wspomnienia
Po śmierci podopiecznego warto poświęcić czas na refleksję i wspomnienia o osobie, która odeszła.
Może to być moment, by przypomnieć sobie wspólne chwile, które były dla opiekuna szczególnie ważne. Można stworzyć mały album ze zdjęciami, napisać list do podopiecznego lub po prostu wspominać te chwile w cichej rozmowie ze sobą. Wspomnienia o zmarłym nie muszą być bolesne, mogą również przynieść ukojenie i poczucie, że podopieczny nie został zapomniany.
6. Odpowiedni moment na zakończenie pracy
Wielu opiekunów związuje się emocjonalnie ze swoimi podopiecznymi i po ich śmierci czuje się wypalona emocjonalnie. To normalne, że niektórzy opiekunowie czują, iż muszą zakończyć swoją pracę, by przejść przez proces żałoby. Warto być świadomym swoich uczuć i decyzji o tym, kiedy będzie dobry moment, by zakończyć pracę, by dać sobie czas na pełne przeżycie żałoby.
7. Wspieranie siebie nawzajem
Branża opiekuńcza często tworzy bliskie relacje między opiekunami, którzy razem przeżywają trudne chwile. Warto wykorzystywać tę siłę wspólnoty, dzieląc się swoimi doświadczeniami i emocjami z innymi opiekunami. O wzajemne wsparcie należy dbać nie tylko w czasie żałoby, ale przez cały okres pracy.
8. Ignorowanie żałoby - ryzyko wypychania emocji do podświadomości
Często, w obliczu straty, niektórzy ludzie próbują zignorować swoje emocje, udając, że żałoba nie istnieje. Takie podejście może wynikać z lęku przed konfrontacją z bólem, chęci szybszego powrotu do codziennych obowiązków czy obawy przed obciążeniem innych. Jednak ignorowanie żałoby i wypychanie jej do podświadomości może prowadzić do poważnych konsekwencji – nieprzeżyte emocje kumulują się, wywołując stres, depresję czy problemy zdrowotne. Tłumienie żalu nie pomaga w jego przetworzeniu, a raczej pogłębia wewnętrzny niepokój. Ważne jest, by dać sobie czas na przeżycie emocji, bo tylko w ten sposób można w pełni zaakceptować stratę i odzyskać równowagę emocjonalną. Jeśli nie poradzimy sobie z żałobą na poziomie świadomym, może ona w końcu ujawnić się w innych aspektach życia, zakłócając naszą codzienność i relacje z innymi.
9. Aktywność fizyczna jako wsparcie w procesie żałoby
Ruch jest niezwykle pomocny w radzeniu sobie z żałobą. Aktywność fizyczna nie tylko poprawia samopoczucie, ale także pomaga w przetwarzaniu emocji. Ćwiczenia fizyczne, takie jak spacery, bieganie, jazda rowerem, czy taniec, pomagają uwolnić napięcie i stres, które towarzyszą smutkowi i żalowi. Pod wpływem wysiłku fizycznego organizm wytwarza endorfiny, hormony szczęścia, które poprawiają nastrój i pomagają w radzeniu sobie z negatywnymi emocjami.
Ruch wpływa również na nasze zdrowie psychiczne, poprawiając koncentrację i równowagę emocjonalną. Regularna aktywność fizyczna daje poczucie kontroli nad własnym ciałem i życiem, co może być szczególnie ważne w momentach kryzysowych, takich jak żałoba. Ponadto, aktywności na świeżym powietrzu pozwalają na chwilę oderwania się od smutnych myśli i wprowadzenie się w stan refleksji oraz spokoju.
Aktywność fizyczna może stać się także formą medytacji w działaniu, pomagając skupić myśli na chwili obecnej i dając przestrzeń na przeżywanie emocji w sposób zdrowy i zrównoważony. To sposób, by nie tylko dbać o ciało, ale także o umysł, co jest kluczowe w procesie żałoby.
W pracy opiekuna osób starszych, jak w każdej innej roli zawodowej, warto pamiętać, że życie jest kruche, a czas, który spędzamy z innymi, jest cenny. Strata podopiecznego przypomina nam, jak ważne jest, by doceniać każdą chwilę, zarówno w pracy, jak i poza nią. Czas, który poświęcamy innym, zarówno naszym podopiecznym, jak i współpracownikom czy rodzinom, ma ogromną wartość. To właśnie te chwile mogą tworzyć niezatarte wspomnienia i budować więzi, które w trudnych momentach będą naszym wsparciem.
Warto pielęgnować relacje międzyludzkie, być dla siebie nawzajem życzliwymi i wspierać się w codziennych wyzwaniach. Życie jest krótkie, a praca w opiece to nie tylko obowiązek, ale także możliwość bycia blisko drugiego człowieka, okazania troski i szacunku. Pamiętajmy, by w trudnych chwilach, takich jak żałoba, nie zapominać o tym, co naprawdę ważne, o wzajemnej życzliwości, empatii i docenianiu każdej chwili. Pielęgnowanie dobrych relacji, zarówno z podopiecznymi, jak i z innymi ludźmi w naszym życiu, daje poczucie sensu i harmonii, które pomagają nam przejść przez najtrudniejsze momenty.
Jeśli chcesz podzielić się swoimi doświadczeniami, serdecznie zapraszamy Cię do podzielenia się nimi pod tym artykułem.
