Starsze osoby mają dużo czasu – nie pracują, niewiele śpią, nie mają zbyt wielu obowiązków. Czym wypełnić ten nadmiar wolnego czasu? Tutaj znajdziecie pomysły na rozrywki idealne dla znudzonych seniorów.
Dawno udowodniono, że stymulacja mózgu i ciała spowalnia procesy starzenia się i poprawia jakość życia. Podtrzymywanie aktywności umysłu może przynosić nie mniejsze efekty niż ćwiczenia ciała, a odpowiednio dobrane i zorganizowane zajęcia mogą dać motywację i wiele radości. Zapewnienie odpowiedniej rozrywki jest potrzebne ludziom starszym bardziej niż innym. Młodzież sama dąży do urozmaicania sobie czasu – ma szkołę, przyjaciół i dużo swobody. Wiek dojrzały to natłok wszelkiego rodzaju obowiązków: dom, rodzina, praca. Często na tym etapie życia zdarza się nam wygłosić pobożne życzenie, by móc sobie po prostu „usiąść i nic nie robić”. Stanowiłoby to przyjemny przerywnik w codziennym kołowrotku zajęć.
Trudno jednak wyobrazić sobie, jak to jest nic nie robić przez dłuższy czas. Niestety, to właśnie jest udziałem wielu osób w podeszłym wieku – szczególnie tych, którzy zostali dotknięci różnego rodzaju schorzeniami ograniczającymi możliwość brania udziału nie tylko w rozrywkach, ale i w zwykłych czynnościach dnia codziennego. Taka stagnacja często prowadzi do depresji i zachowań aspołecznych, które wzbudzają nieufność otoczenia i jeszcze bardziej pogłębiają osamotnienie oraz frustrację seniora.
Stymulująca aktywność pomaga uniknąć powolnego osuwania się w depresję, u źródeł której jest nuda. Starsze osoby często koncentrują się na stanie własnego zdrowia z dwóch powodów: ponieważ jest on na tym etapie życia znacznie gorszy niż wcześniej oraz dlatego, że nie mają innej alternatywy. Inne możliwości stopniowo kurczą się, gdy senior traci sprawność kolejnych narządów i zmysłów.
Szanse i ograniczenia
Dobierając różnego rodzaju rozrywki należy wziąć pod uwagę wiele czynników, zarówno tych wynikających z ograniczeń materialnych, zdrowotnych, jak i z motywacji oraz zainteresowań konkretnej osoby.
Szczególnie ważne jest poznanie zainteresowań, możliwości fizycznych, psychicznych i intelektualnych podopiecznego. Niezbędne jest indywidualne podejście. Nawet najbardziej obiecujący plan spełznie na niczym, jeśli będzie zawierał elementy, którym seniorzy nie są już w stanie podołać. Taka sytuacja może wywołać u opiekunów i podopiecznych poczucie bezsilności, rozdrażnienie, a nawet frustrację.
Planując rozrywkę dla osób starszych warto więc najpierw zebrać informacje na temat poszczególnych seniorów – ich życia, pochodzenia, pracy, którą wykonywali, hobby. Przeprowadzenie takiego wywiadu – jeśli zasięgamy informacji u źródeł, czyli od samych zainteresowanych – już samo w sobie może stanowić dla nich rozrywkę, miły przerywnik. Drugą ważną sprawą jest dobranie odpowiedniego rodzaju zajęć do stanu zdrowia.
Trzeba określić, jakie są możliwości poszczególnych osób: czy mają wystarczająco dużo siły, czy są w stanie przemieszczać się samodzielnie (a jeśli tak, to jak szybko), czy mogą wykonywać zadania wymagające precyzyjnych ruchów. W przypadku niektórych osób niemożliwe jest pełne zaangażowanie się w dane wydarzenie, choćby ze względu na upośledzenie zmysłów słuchu, wzroku, dotyku, smaku czy węchu. Dużym problemem mogą być również kłopoty w komunikacji, wynikające z zaburzeń mowy czy problemów w kontaktach z ludźmi, np. strachu przed nimi.
Dom aktywnej starości
Spędzanie każdego dnia w domu sprawia, że większość seniorów czuje się opuszczona, odizolowana od świata – szczególnie, jeśli nie mają przyjaciół czy rodziny odwiedzających ich regularnie. Różnego rodzaju zajęcia mogą stanowić dla nich świetną rozrywkę i pomogą ciekawie spędzić czas. Aby wciągnąć starsze osoby do aktywności, która będzie interesująca dla obu stron (opiekuna i podopiecznego), potrzeba odrobiny kreatywności i otwartości. Zaoferowanie seniorowi, aby sam zaproponował jakąś rozrywkę może być dobrym pomysłem. Jeśli tylko pozwala na to stan zdrowia podopiecznych, warto zaangażować ich w organizowanie zajęć nie tylko dla siebie, ale i dla innych.
Dobrze przemyślany plan zajęć w domu opieki, czy po prostu w domu, powinien zawierać szeroką gamę rozrywek dopasowanych do różnego rodzaju zainteresowań, aby każdy – bez względu na rodzaj ograniczeń – mógł znaleźć coś dla siebie. Może to być pielęgnacja roślin (doniczkowych lub ogrodowych), gry planszowe, gotowanie, wspólne ćwiczenia, zajęcia związane z muzyką (wspólne muzykowanie lub tylko słuchanie), taniec, kluby książki itp. Im większa różnorodność, tym większa szansa, że każdy znajdzie coś, co najbardziej odpowiada jego zainteresowaniom.
Trzeba jednak pamiętać, że udział w tego typu zajęciach jest dobrowolnym wyborem każdego człowieka i pod żadnym pozorem nie powinno się zmuszać nikogo do uczestnictwa. Z drugiej strony czasami osoby, które nie mogą brać czynnego udziału w danym przedsięwzięciu, czerpią radość z samej obecności. Nie powinno się ich z góry wykluczać. Aktywność w podeszłym wieku może być ograniczona, ale odpowiednio dobrana, ciągle może być źródłem radości i satysfakcji, dlatego koniecznie trzeba o niej pamiętać.